ویتامین دی چیست؟
ویتامین Dیک نوع ماده مغذی است که به طور طبیعی در بدن ما موجود میباشد در واقع ویتامین دی تنها ماده مغذی است که بدن با قرار گرفتن در معرض نور خورشید آن را تولید میکند. مصرف ویتامین دی به سالم ماندن بدن کمک میکند.
ویتامین دی و عملکرد آن
مصرف ویتامین دی به صورت روزانه امری لازم و ضروری است. این گروه ویتامین ها، ویتامین های محلول در چربی هستند و عملکرد آن ها به این شکل است که بر عکس دیگر ویتامین ها داخل آب حل نمیشوند و با حل شدن در چربی ها و با جذب بیشتر فسفات، منیزیم و کلسیم در روده و تنظیم غلظت آن ها در خون، سیستم ایمنی بدن را تقویت میکنند. بدن ویتامین دی را ذخیره میکند و زمانی که پوست در معرض نور آفتاب قرار گیرد شروع به تولید و ساخت این ویتامین میکند.
وظیفه ویتامین دی چیست؟
همانطور که قبل تر گفته شد، مصرف ویتامین دی سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند و باعث رشد استخوان ها میشود. ویتامین دی به داشتن استخوان های سالم و قوی کمک میکند، پس میتوان گفت ویتامین دی در تضمین سلامت استخوان ها نقش بسیار مهمی دارد.
فواید ویتامین دی چیست؟
فواید ویتامین دی بسیار زیاد است. محافظت از بدن در برابر سرطان، دیابت، ام اس و بیماری های قلبی از فواید ویتامین دی و تاثیرات شگفت انگیز آن است. همچنین حفظ و سلامتی دندان ها از فواید ویتامین دی میباشد. ویتامین دی به پیشگیری از افسردگی کمک میکند. تحقیقات و بررسی ها در رابطه با فواید ویتامین دی نشان داده این ویتامین در پیشگیری از چاقی و کاهش وزن هم نقش موثری دارد. ویتامین دی برای پوست ضروری محسوب میشود، این نوع ویتامین با بهبود گردش جریان خون باعث جلوگیری از لک و خشکی پوست میشود. پزشکان به فواید ویتامین دی و اهمیت آن برای تنظیم فشار خون اشاره میکنند.
منابع تامین ویتامین دی چه چیزهایی هستند؟
ویتامین دی از سه طریق تامین میشود: نور خورشید_ مواد غذایی _قرص یا مکمل ها
مصرف ویتامین دی از طریق غذا و یا مکمل ها صورت میگیرد. روده از طریق غذا و پوست از طریق خورشید منبع اصلی تولید و تامین این نوع ویتامین در بدن هستند.
تامین ویتامین دی از طریق خورشید
خورشید یک راه خیلی خوب برای جذب ویتامین دی است. میزان مورد نیاز نور خورشید به چند مورد بستگی دارد)سن، رنگ پوست، مدت زمان قرارگیری در معرض آفتاب)
تامین ویتامین دی از طریق غذا
بدن انسان ها برای جذب کلسیم و فسفر موجود در غذاها به ویتامین دی نیاز دارد، این ویتامین در بعضی غذاها به طور طبیعی وجود دارد. خوردن غذاهای سرشار از ویتامین دی یک راه عالی برای اطمینان از ذخیره کافی این ماده مغذی است.
تامین ویتامین دی از طریق مکمل ها
مکمل ها به صورت قرص، پودر و شربت تولید و عرضه میشوند و زمانی مورد استفاده قرار میگیرند که شما به قدر کافی در معرض نور خورشید نیستید و یا دسترسی به مواد غذایی نام برده کم باشد. به زبان ساده تر در صورتی که مواد غذایی به خوبی نمیتوانند نیاز شما را تامین کنند. این طور مواقع پزشک مکمل های ویتامین دی را توصیه میکند. ویتامین دی انواع و دوز های مختلفی دارد که طریقه مصرف آن ها متفاوت است. بهترین زمان برای مصرف این ویتامین ها در طول روز میباشد.
چه غذاهایی ویتامین دی دارند؟
غذاهای شامل این نوع ویتامین به دو دسته ی گیاهی و حیوانی تقسیم میشوند.
منابع حیوانی:
ماهی های چرب ( سالمون، ساردین، شاه ماهی) ماهی سالمون پرورشی۶۶درصد و ماهی سالمون آزاد ۱۶۰ درصد نیاز روزانه را تامین میکند. شاه ماهی در هر ۱۰۰گرم ۲۱۴ و ساردین ۱۹۳واحد ویتامین دی دارند. میگو و کنسرو تن ماهی دارای ویتامین دی هستند. افرادی که به غذاهای دریایی علاقه ای ندارند باید بدانند، تخم مرغ بهترین منبع ویتامین دی برای تامین نیاز روزانه است.
منابع گیاهی:
سبزیجاتی مانند کلم بروکلی، میوه ها و قارچ تنها منبع گیاهی ویتامین دی برای افراد گیاه خوار هستند. اگر شما گیاه خوار باشید یا به ماهی علاقه نداشته باشید، منابع طبیعی حاوی این ویتامین برای شما خیلی محدود هستند، اما خوشبختانه محصولات غذایی هستند که به طور غیر طبیعی با این ماده مغذی غنی میشوند. غلاتی مانند جو دوسر و بلغور، برخی نوشیدنی ها مانند شیر گاو، شیر سویا، آب پرتقال، آب هویج از این دسته محصولات هستند.
دریافت نوبت از دکتر رضا سنجری
انواع ویتامین دی و دسته بندی آن ها
ویتامین دی به دو شکل وجود دارندD2_D3): ( ویتامین D2 در غذاهای گیاهی وD3 در غذاهای حیوانی وجود دارد و میتوان گفت محصولی حیوانی است. البته ویتامینD3 به کمک نور خورشید در پوست انسان هم ساخته میشود. ویتامینD2 نسبت به D3 نیمه عمر کوتاه تر و زمان گردش کمتری دارد. ویتامین D3 دوز یا میل بالاتر و قدرت اتصال بیشتری دارد ،به همین دلیل زمان طولانی تری در بدن میماند و ماندگاری و مقاومت بالاتری از خود نشان میدهند.
خطرات کمبود ویتامین دی در بدن
کمبود ویتامین دی در کودکان زمینه بروز راشیتیسم (نرمی استخوان) و در بزرگسالان درد استخوان ناشی از استئومالاسی را فراهم میکند. خستگی، درد استخوان، درد پا، از دست دادن تعادل و ضعف عضلات در سالمندان از علائم کمبود ویتامین دی در افراد بالای ۶۰سال هستند که خطر افتادن و زمین خوردن را به همراه دارند. کمبود این ویتامین باعث شکنندگی و بدشکل شدن استخوان ها و انحراف ستون فقرات میشود.
نحوه تشخیص کمبود ویتامین دی
تشخیص سطح ویتامین دی به درخواست پزشکان توسط آزمایش خون انجام میشود. برای انجام این آزمایش نیازی نیست ناشتا باشید اما شب قبل از آزمایش در مصرف غذاهای چرب افراط نکنید. طبق نتایج نمونه گیری مشاهده ۳۰تا۱۰۰نانوگرم ویتامین دی در خون نرمال و بین ۱۰تا۳۰نانوگرم ناکافی است. تست های مربوط به ویتامین دی شامل: آزمایش فسفر، منیزیم، کلسیم و آزمایش PTH است.
علائم و نشانه های کمبود ویتامین دی
عفونت و بیماری مداوم (آنفولانزا یا سرماخوردگی)
یکی از علل و دلایل خستگی مفرط پایین بودن ویتامین دی در خون است.
کمر درد و استخوان درد از نشانه های کمبود ویتامین دی است.
تحقیقات در بزرگسالان ارتباط میان کمبود این ویتامین و افسردگی را نشان میدهد.
ویتامین دی برای تشکیل پوست جدید و التیام آن حیاتی است در نتیجه کند شدن فرآیند ترمیم زخم از نشانه های کمبود این ویتامین است.
طاسی منطقه ای و ریزش مو شدید که اغلب به استرس نسبت و با آن ارتباط مستقیم دارد، ممکن است نتیجه ی بیماری کمبود ویتامین دی باشد.
عوارض بالا بودن ویتامین دی
بالا بودن ویتامین دی خطرناک است و موجب بیماری های زیر میشود:
اختلال در کلیه و در نتیجه ایجاد سنگ کلیه
احساس تشنگی، سرگیجه و تهوع
مشکلات قلب و عروق و گوارش
اختلال ادرار
برای دریافت وقت ملاقات از دکتر رضا سنجری کلیک کنید!
